Wyobraź sobie, że spotykasz w biurze 2 ekspertów na tym samym stanowisku – o podobnej merytorycznej wiedzy i profesjonalnych kompetencjach. Jednak pierwszy z nich potrafi dobrze pracować pod presją, umie dogadać się z trudnymi członkami zespołu i łatwo odnajduje się w zmianach. Drugi ciężko przeżywa każde odejście od planu, w konfliktach usztywnia się, szybko wchodzi na wysokie emocje i długo podnosi po porażkach.
Którego z nich zaprosisz do wspólnego projektu? Z którym łatwiej będzie pracować? Który ma większą szansę na docenienie, podwyżkę czy awans?
Za tą różnicę w zachowaniu odpowiada cecha nazywana odpornością psychiczną. Odporność psychiczna obejmuje szereg umiejętności, takich jak umiejętność zarządzania emocjami, pozytywne myślenie, zdolność do tworzenia i utrzymywania pozytywnych relacji, a także elastyczność i adaptacyjność wobec zmieniających się sytuacji. Osoby odporne psychicznie potrafią utrzymać pozytywny nastrój i koncentrację w trudnych sytuacjach, a także szybko odzyskać równowagę emocjonalną.
Odporność to efektywność
Odporność psychiczna jest kluczową kompetencją we współczesnym świecie, wielu liderów HR i organizacji stawią ją nawet przed technicznymi kompetencjami. Nic dziwnego, bo odporne psychicznie zespoły stanowią przewagę konkurencyjną, ponieważ:
- Łatwiej radzą sobie z wyzwaniami – wysoka zmienność w dzisiejszych czasach wymaga szybkiej adaptacji. Wysoka odporność psychiczna pozwala pracownikom na szybsze przystosowanie się do zmian w środowisku pracy, a także na podejmowanie decyzji w trudnych sytuacjach.
- Są skoncentrowane na celu – przy wysokiej odporności pracownicy skupiają się mimo porażek i rozproszeń, nie pozwalając, by negatywne myśli czy nadmierne emocje odciągnęły ich od zadań.
- Są bardziej zgrane i zaangażowane – wysoka odporność oznacza lepsze zarządzanie emocjami – swoimi i cudzymi. Odporni psychicznie pracownicy rzadziej wdają się w konflikty, są bardziej elastyczni i otwarci na innych ludzi. Odporne zespoły łatwo rozwiązują różnice zdań, budują zaangażowanie do wspólnego celu i regularnie dają sobie feedback. Odporny psychicznie pracownik jest bardziej skłonny do pozytywnego postrzegania pracy, co przekłada się na większą satysfakcję i zaangażowanie w wykonywane zadania.
- Mają mniej absencji – odporność psychiczna jest skorelowana z mniejszą ilością dni chorobowych, ponieważ, jak wielokrotnie udowodniono, przewlekły stres wpływa na działanie układu immunologicznego a wiele chorób ma podłoże psychosomatyczne. Pracownicy odporni psychicznie są mniej podatni m.in. na choroby serca, nadciśnienie, a także depresję czy stany lękowe.
Biznes potrzebuje odpornych liderów
Zgodnie z badaniami Gallupa to właśnie lider zespołu jest kluczowy w budowaniu jego kultury i aż w 70% odpowiada za różnice w zaangażowaniu pracowników. Dlatego pojawia się też oczekiwanie, by budował odporność psychiczną w swoich zespołach.
Przede wszystkim ważny jest osobisty przykład. Odporny lider elastycznie podchodzi do zmieniających się warunków i potrafi wykorzystać kryzys jako szansę do rozwoju. Dzięki jego postawie cały zespół może zachować pozytywną perspektywę i motywację w trakcie biznesowych turbulencji.
Odporny lider jest również blisko zespołu. Angażuje się, gdy pracownicy wpadają w pułapkę stresu. Zachęca współpracowników do dzielenia się swoimi emocjami i potrzebami i uważnie ich słucha. Odpowiednio dobiera projekty i wspiera w ich wykonaniu, by budować pewność siebie i zdolność radzenia sobie ze zmianą. Pomaga w budowaniu inteligencji emocjonalnej dając feedback i mediując w trudnych sytuacjach.
Odporny lider nie tylko dobrze zarządza sobą i swoim zespołem w trudnych sytuacjach, a także tworzy pozytywną i wspierającą atmosferę w miejscu pracy.
By budować odporność, warto ją zmierzyć
Odporność psychiczna, tak ważna w zespołach, szczególnie w liderskiej roli, jest na szczęście plastyczna i podobnie jak inne kompetencje inteligencji emocjonalnej, rośnie wraz z wiekiem i doświadczeniem. Warto jednak ją w tym wspomóc i celowo rozwijać u siebie te kompetencje, których nam brakuje. Nic dziwnego, że powstały testy, które ją dobrze badają i dają konkretne wskazówki, jak ją poprawiać.
Jednym z najbardziej znanych jest MTQ Plus – test psychometryczny, który mierzy umiejętności poznawcze, emocjonalne i motywacyjne. Psychologowie z USA i Wlk Brytanii ujęli je w 4 wymiary odporności psychicznej MTQ Plus:
- poczucie kontroli – czyli odpowiedź na pytanie: na ile twój sukces zależy od naszych działań vs. okoliczności?
- zaangażowanie – czyli odpowiedź na pytanie: czy uda Ci się doprowadzić sprawy do pomyślnego końca czy wypalisz się w trakcie?
- radzenie sobie z wyzwaniami – czyli odpowiedź na pytanie: czy mam mentalność wzrostu i czy postrzegam wydarzenia jako zagrożenie, czy szansę?
- pewność siebie: czyli odpowiedź na pytanie: na ile wierzysz, że Ci się uda i jak asertywnie będziesz trwać przy swoim?
i ustalili, że razem odpowiadają za aż 25% różnic w efektywności działania* w pracy. Test ujmuje tak kluczowe dla efektywności obszary jak Twoje tempo adaptacji, szybkość uczenia, produktywne relacje w biurze i nawet postrzegane poczucie szczęścia. Dzięki badaniu dowiesz się, jakie są twoje mocne i słabe strony i kluczowe obszary do pracy.
Efektywniej buduje się odporność ze wsparciem
Sam test jest pomocny, jednak wsparcie certyfikowanego konsultanta pomoże wydestylować wskazówki rozwojowe w konkretny plan pracy. Konsultant pomoże zrozumieć, czy dany poziom odporności Ci służy, czy wymaga pracy. Dobierze odpowiednie narzędzia, by rozwijać potrzebną kompetencję odporności psychicznej – lub wyciszyć tą, która, nadmiernie rozbujana, przeszkadza w efektywnym działaniu . Podpowie, od czego zacząć, by osiągnąć efekt synergii.
Podsumowując, odporność psychiczna jest nie tylko kluczowa, ale i plastyczna – można ją zwiększać dzięki sumiennej pracy. Warto zainwestować tu w siebie, bo w obecnych czasach to jedna z najważniejszych liderskich kompetencji.